Poradnik dla bliskich: Jak zachęcić osobę potrzebującą terapii do jej rozpoczęcia
Pomóc bliskiej osobie zmagającej się z problemami zdrowia psychicznego w podjęciu decyzji o terapii bywa trudne i wymaga zarówno empatii, jak i świadomości wyzwań, z jakimi się zmaga. W niniejszym poradniku znajdziesz wskazówki, jak skutecznie zachęcić do terapii osoby z różnych grup zaburzeń psychicznych, stosując różne poziomy komunikacji: łagodne, partnerskie oraz bardziej stanowcze.

1. Osoby z cechami narcystycznymi (narcyz)
Wyzwania: Narcyzi często nie widzą problemu w swoim zachowaniu i unikanie terapii wynika z obawy przed ujawnieniem swoich słabości. Mogą być szczególnie wrażliwi na krytykę.
Łagodne podejście:
"Wiem, jak bardzo cenisz rozwój osobisty. Może terapia pozwoliłaby Ci jeszcze lepiej wykorzystać swoje możliwości?"
"Masz tyle talentów, a terapeuta mogłby pomóc Ci je w pełni rozwijać."
Partnerskie podejście:
"Każdy z nas ma słabsze strony. Myślę, że to odwaga zmierzyć się z wyzwaniami, a Ty jesteś odważny."
"Może terapia byłaby szansą na lepsze zrozumienie samego siebie? Twoja ciekawość świata i swojej psychiki może właśnie tam znaleźć odpowiedzi."
Stanowcze podejście:
"Twój styl komunikacji i podejście do innych często utrudnia nasze relacje. Chcę Cię wspierać, ale terapia jest niezbędna, żebyśmy mogli się porozumieć."
"Jesteśmy w tym razem – dzieci, nasze życie, nasz dorobek. To wszystko może się rozpaść, jeśli nie spróbujesz skorzystać z pomocy terapeutycznej."
2. Osoby z borderline
Wyzwania: Impulsywność i intensywne emocje mogą utrudniać osobie borderline przyjęcie pomocy. Często potrzebują zapewnienia o bezwarunkowym wsparciu.
Łagodne podejście:
"Wiem, jak trudno jest czasem panować nad emocjami. Terapia mogłaby pomóc Ci poczuć się stabilniej."
Partnerskie podejście:
"Widę, jak bardzo się starasz. Może terapia dałaby Ci narzędzia, żeby było Ci lżejszej?"
Stanowcze podejście:
"Twoje wybuchy emocji ranią mnie i innych. Potrzebujemy pomocy terapeutycznej, aby utrzymać naszą relację."
"Dzieci widzą Twoje wybuchy i cierpią. Proszę Cię, terapia to konieczność dla nas wszystkich."
3. Osoby z traumą lub PTSD
Wyzwania: Mogą unikać terapii z obawy przed ponownym przeżywaniem bolesnych wspomnień.
Łagodne podejście:
"Zasługujesz na życie wolne od ciężaru przeszłości. Terapeuta może Ci pomóc."
Partnerskie podejście:
"Trauma to duży cieżar, ale nie musisz nosić go sam/sama. Terapia to krok ku wolności."
Stanowcze podejście:
"Twoje reakcje na stres są trudne dla wszystkich. Terapia może pomóc Ci odzyskać kontrolę."
"Widę, jak bardzo cierpisz. Proszę Cię, niech nasz wspólny dorobek i przyszłość dzieci będzie dla Ciebie motywacją, aby spróbować terapii."
4. Osoby z ADHD
Wyzwania: Często trudności w organizacji życia codziennego.
Łagodne podejście:
"Terapia mogłaby pomóc Ci ułożyć Twoje zadania i życie w sposób, który działa dla Ciebie."
Partnerskie podejście:
"Widzę, że często czujesz się przytłoczony/a. Terapeuta mogłby Ci pomóc znaleźć lepsze sposoby radzenia sobie."
Stanowcze podejście:
"Twoje impulsywne decyzje wpływają na nas wszystkich. Potrzebujesz pomocy, abyś lepiej panował/a nad swoimi działaniami."
"Nasza rodzina potrzebuje stabilności, którą możesz odzyskać poprzez terapię. To ważne dla nas wszystkich."
5. Osoby z autyzmem lub zespołem Aspergera
Wyzwania: Mogą odrzucać potrzebę terapii, zwłaszcza gdy czują się niezrozumiane.
Łagodne podejście:
"Terapia może pomóc Ci lepiej radzić sobie z codziennymi wyzwaniami i komunikacją."
Partnerskie podejście:
"Masz ogromny potencjał, a terapia mogłaby Ci pomóc go lepiej wykorzystać."
Stanowcze podejście:
"Twoje trudności w komunikacji sprawiają, że inni Cię nie rozumieją. Terapia to krok, aby to zmienić."
"Nasza wspólna przyszłość zależy od tego, jak będziemy się dogadywać. Proszę, pomyśl o terapii."
6. Osoby uzależnione
Wyzwania: Czasami zaprzeczają istnieniu problemu, mimo jego widocznych skutków.
Łagodne podejście:
"Chciałbym/Chciałabym Ci pomóc odzyskać radość życia. Terapia mogłaby być pierwszym krokiem."
Partnerskie podejście:
"Nie jesteś w tym sam/sama. Terapia to miejsce, gdzie znajdziesz wsparcie."
Stanowcze podejście:
"Twoje uzależnienie niszczy Twoje życie i naszych bliskich. Potrzebujesz terapii."
"Jeśli nie podejmiesz terapii, nasze małżeństwo i wspólny dorobek może tego nie przetrwać."
7. Osoby z zaburzeniami schizoafektywnymi
Wyzwania: Mogą nie zdawać sobie sprawy z potrzeby leczenia.
Łagodne podejście:
"Terapia może pomóc Ci lepiej rozumieć Twoje emocje i myśli."
Partnerskie podejście:
"Widę, że czasem czujesz się zagubiony/a. Terapia da Ci wsparcie w zrozumieniu siebie."
Stanowcze podejście:
"Twoje zmiany nastroju wpływają na nas wszystkich. Musisz podjąć leczenie."
"Bez terapii nasza rodzina nie ma szans na normalne funkcjonowanie. Proszę Cię, zrobimy to razem."
8. Osoby z psychopatią lub socjopatią
Wyzwania: Osoby te często nie dostrzegają problemu w swoim zachowaniu i mogą manipulować otoczeniem.
Łagodne podejście:
"Może terapia pomogłaby Ci lepiej radzić sobie w relacjach z ludźmi?"
Partnerskie podejście:
"Masz w sobie potencjał na głębsze relacje. Terapia mogłaby to umożliwiać."
Stanowcze podejście:
"Twoje manipulacje i brak empatii niszczą nasze relacje. Musisz podjąć terapię, inaczej to koniec."
"To, co budowaliśmy razem – nasza rodzina, dom, wspólny dorobek – jest zagrożone. Terapia to Twoja szansa na naprawienie tego."
Ostateczne rozwiązania
Jeśli bliska osoba stanowczo odmawia terapii, warto:
Skonsultować się z terapeutą lub psychiatrą w sprawie możliwości interwencji.
Zaproponować pierwszą sesję jako wspólną wizytę.
Wyraźnie zaznaczyć granice, np.: "Nie mogę dalej wspierać Cię bez Twojej decyzji o leczeniu."
Postawić jasny deadline, np.: "Masz czas do (data), aby umówić się na terapię. Jeśli tego nie zrobisz, będziemy musieli się rozstać."
Podkreślić wagę wspólnego dorobku: "Stawką jest nasze życie – nasza rodzina, dzieci, dom, kariera. Nie mogę tego sam/a udźwignąć. Proszę Cię, podejmij terapię."
Zachęcenie bliskiej osoby do terapii to proces, który wymaga cierpliwości, empatii i determinacji. Twoja troska i zaangażowanie mogą być kluczowe w tej drodze ku zdrowiu psychicznemu.
Jeżeli Ty lub osoba Ci bliska potrzebuje wsparcia terapeutycznego, zapraszam do umówienia się na konsultację i terapię,
Ewelina Naturia Pańczyk
Psychotraumatolog
Terapeuta Schematów
Terapeuta VR
Psychosomatyk
Zapraszam do obejrzenia moich wykładów w tematyce narcyzmu:
Narcyzm, czyli trauma ciągłego porzucenia
Świadomy Siebie Narcyz, czyli jak przepracować schematy narcystyczne
Narcystyczna relacja z ciałem
Zapraszam do lektury moich tekstów związanych z tematyką narcyzmu oraz partnerstwa:
Schemat zaopiekowana rodzicielskiego:
Rodzicielstwo partnerstwa:
Relacja narcystyczna: charakterystyka związku z osobą narcystyczną
Pętla narcystyczna - wmówienie strachu. Odejście z porzuceniem
Żałoba w trakcie trwania związku narcystycznego
#programytraumy #pętle #pętletraumy #pętleumysłu #ewelinanaturiapanczyk #instytutswiadomosci #narcyz #narcyzm #empata #zaburzenienarcystyczne #toksyk #toksycznarelacja #trauma #terapiatraumy #zdrowiepsychiczne #psychologia #psychotraumatolog #rozwojswiadomosci #narcyzm #zaburzenienarcystyczne #nrc #prc #NRC #PRC #narcyzm #mamisynek #trauma #parentyfikacja #nieodciętapępowina #związek #manipulacja #psychoterapia #zdrowiepsychiczne #terapiatraumy #terapiaschematów #terapiasystemowa #toksycznyzwiązek #psychologia #relacje #zdrowezwiązki #ciaza
コメント