Style przywiązania, kształtowane we wczesnym dzieciństwie, mają ogromny wpływ na nasze późniejsze relacje interpersonalne, w tym związki romantyczne. Często to właśnie sposób, w jaki przywiązujemy się do innych, decyduje o jakości naszych związków, a w niektórych przypadkach może prowadzić do rozwoju destrukcyjnych więzi, znanych jako trauma bonding. Trauma bonding to silna, ale toksyczna więź emocjonalna, która powstaje w wyniku cyklu przemocy, manipulacji i chwiejności w relacjach. W artykule analizuję, jak różne style przywiązania wpływają na skłonność do rozwijania trauma bonding.
Teoria Przywiązania
Teoria przywiązania, stworzona przez Johna Bowlby’ego, koncentruje się na znaczeniu relacji z pierwszymi opiekunami w życiu dziecka. Wzorce przywiązania, które powstają w wyniku tych relacji, pozostają z nami przez całe życie, wpływając na nasze podejście do bliskości i zachowanie w relacjach. Bowlby wyróżnił cztery główne style przywiązania: bezpieczny, lękowo-ambiwalentny, unikający i zdezorganizowany.
Bezpieczny styl przywiązania a Trauma Bonding
Osoby z bezpiecznym stylem przywiązania charakteryzują się wysokim poziomem samooceny, zaufania do innych oraz umiejętnością budowania stabilnych, zdrowych relacji. Dzieci, które doświadczyły spójnej i troskliwej opieki, uczą się, że mogą polegać na swoich opiekunach, co prowadzi do wykształcenia poczucia bezpieczeństwa i stabilności emocjonalnej.
W kontekście trauma bonding, osoby z bezpiecznym stylem przywiązania są mniej podatne na rozwijanie toksycznych więzi. Dzięki swojej stabilności emocjonalnej i zdrowym granicom potrafią rozpoznać i unikać relacji, w których występuje przemoc lub manipulacja. Jeśli jednak wejdą w taki związek, mają większe szanse na szybkie zrozumienie sytuacji i podjęcie decyzji o odejściu.
Lękowo-ambiwalentny styl przywiązania a Trauma Bonding
Lękowo-ambiwalentny styl przywiązania charakteryzuje się silnym pragnieniem bliskości połączonym z głębokim lękiem przed odrzuceniem. Osoby z tym stylem często wchodzą w związki, które są emocjonalnie intensywne, ale niestabilne. Przeżywają one ciągłe wahania emocji, od nadziei na bliskość po lęk przed utratą partnera.
W kontekście trauma bonding, osoby z lękowo-ambiwalentnym stylem są szczególnie narażone na rozwijanie toksycznych więzi. Ich partnerzy mogą na przemian oferować bliskość i odrzucenie, co prowadzi do silnej emocjonalnej huśtawki, którą osoby te interpretują jako dowód miłości. W efekcie, mimo że związek jest destrukcyjny, trudno im się od niego uwolnić.
Unikający styl przywiązania a Trauma Bonding
Osoby o unikającym stylu przywiązania charakteryzują się wysokim poziomem samooceny, ale niskim zaufaniem do innych. Unikają bliskości i często preferują niezależność, nawet kosztem tworzenia głębokich więzi. W relacjach wykazują tendencję do emocjonalnego dystansu i chłodu.
Chociaż osoby unikające są mniej podatne na rozwijanie trauma bonding w tradycyjnym sensie, mogą wchodzić w relacje, które w sposób subtelny są destrukcyjne. Ich unikanie emocjonalnego zaangażowania może prowadzić do związków, w których brakuje prawdziwej bliskości, co paradoksalnie może być rodzajem emocjonalnej przemocy, zarówno dla nich, jak i ich partnerów.
Zdezorganizowany styl przywiązania a Trauma Bonding
Zdezorganizowany styl przywiązania to najbardziej chaotyczny z wszystkich stylów. Osoby z tym stylem doświadczają sprzecznych uczuć wobec bliskości: z jednej strony pragną jej, z drugiej – boją się jej. Ich relacje są pełne lęku, dezorientacji i trudności w zaufaniu.
W przypadku trauma bonding, osoby z zdezorganizowanym stylem są najbardziej narażone na rozwój tego rodzaju toksycznych więzi. Ich wcześniejsze doświadczenia z dzieciństwa nauczyły ich kojarzyć miłość z bólem i cierpieniem. W dorosłym życiu mogą przyciągać partnerów, którzy wzmacniają te sprzeczne uczucia, co sprawia, że osoba zdezorganizowana czuje się emocjonalnie uwięziona w związku, z którego nie potrafi ani odejść, ani w pełni zaangażować się w relację.
Jak przerwać cykl Trauma Bonding?
Rozpoznanie stylu przywiązania i jego wpływu na relacje to pierwszy krok do przerwania cyklu trauma bonding. Terapia, zwłaszcza skoncentrowana na traumie, może pomóc zrozumieć swoje wzorce emocjonalne, przepracować trudne doświadczenia z przeszłości i nauczyć się budowania zdrowszych relacji. Dla osób z lękowo-ambiwalentnym i zdezorganizowanym stylem przywiązania terapia może być kluczowa w rozwijaniu stabilności emocjonalnej i budowaniu zdrowych, stabilnych więzi.
Style przywiązania odgrywają kluczową rolę w kształtowaniu naszych relacji romantycznych i mogą prowadzić do rozwijania trauma bonding – toksycznej więzi emocjonalnej, która jest wynikiem przemocy i manipulacji. Zrozumienie swojego stylu przywiązania i praca nad zmianą destrukcyjnych wzorców to klucz do budowania zdrowych, satysfakcjonujących relacji.
Jeżeli Ty lub osoba Ci bliska potrzebuje wsparcia terapeutycznego, zapraszam do umówienia się na konsultację i terapię,
Ewelina Naturia Pańczyk
Psychotraumatolog
Terapeuta Schematów
Terapeuta VR
Psychosomatyk
Zapraszam do obejrzenia wykładów oraz lektury moich tekstów związanych z tematyką narcyzmu:
Narcyzm, czyli trauma ciągłego porzucenia
Narcystyczna Relacja z Ciałem, czyli czy jesteś Narcyzem dla swojego ciała?
Wizualizacja Nadaj Swojemu Ciału Imię
Relacja narcystyczna: charakterystyka związku z osobą narcystyczną
Narcyzm - czym jest?
Narcyzm - zaburzenie osobowości czy cecha charakteru?
Pętla narcystyczna - wmówienie strachu. Odejście z porzuceniem
Żałoba w trakcie trwania związku narcystycznego
#programytraumy #pętle #pętletraumy #pętleumysłu #ewelinanaturiapanczyk #instytutswiadomosci #narcyz #narcyzm #empata #zaburzenienarcystyczne #toksyk #toksycznarelacja #trauma #terapiatraumy #zdrowiepsychiczne #psychologia #psychotraumatolog #rozwojswiadomosci #narcyzm #zaburzenienarcystyczne #czynnikd #egoizm #sadyzm #makiawelyzm #psychopatia #socjopatia
Comments