Cykl wywiadów Instytutu Świadomości - Pacjent ze Świadomością
“Cukrzyca. Świadomość roli producentów żywności w systemie ochrony zdrowia.” Zapraszamy na rozmowę Eweliny Zych-Myłek, Eksperta komunikacji w ochronie zdrowia, Prezesa fundacji Instytut Świadomości z Drem n. med. Jakubem Gierczyńskim, MBA, Ekspertem Instytutu Zarządzania w Ochronie Zdrowia, Uczelnia Łazarskiego.
Ewelina Zych-Myłek (EZM): Panie Doktorze, Narodowy Fundusz Zdrowia wydaje 7 mld rocznie na leczenie cukrzycy. W jaki sposób można systemowo pozyskać pieniądze od producentów żywności, która może przyczyniać się do wzrostu zachorowań na cukrzycę i jak je rozdysponować, aby pozyskane środki efektywnie wspierały edukację, leczenie i profilaktykę tego schorzenia?
Jakub Gierczyński (JG): Pytanie jest znakomite i dotyczy wielu aspektów. Zacznę od finansowego. Skoro NFZ wydaje ponad 7 mld zł na cukrzycę i jej powikłania, powinniśmy zastanowić się, jak w ramach tych wydatków możemy wykonać pewne oszczędności służące pacjentowi. Mam na myśli ograniczenie zgonów i powikłań. Wiemy, że cukrzyca powoduje wiele negatywnych dla zdrowia następstw - ostry zespół wieńcowy, udar mózgu, niewydolność serca, nerek, czy utratę wzroku. Jednak najwięcej, bo ok. 70 proc. powikłań cukrzycy to powikłania sercowo-naczyniowe, powinniśmy inwestować w skuteczne i kompleksowe terapia oraz nowoczesne leki typu flozyny, które redukują ryzyko powikłań sercowo-naczyniowych o 40 proc. Mamy już tę świadomość, że lokując środki finansowe w tego typu terapie, osiągniemy efekt zdrowotny w postaci ograniczenia liczby powikłań. Ogromną wartością dla pacjentów jest interdyscyplinarne podejście do choroby, czyli współpraca kardiologów, diabetologów i lekarzy POZ. Zalecenia Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego pokazują wyraźnie, że jeżeli będziemy się do nich stosować, będziemy potrafili realnie pomóc pacjentowi ograniczając powikłania i ryzyko przedwczesnych zgonów.
EZM: Ważnym aspektem jest również temat kontrybucji z racji zysków od tzw. niezdrowej żywności…
JG: Tak. Mamy na myśli głównie podatek od zysków z napojów słodzonych i wyrobów cukrowych, ale ja bym to rozszerzył na zyski od sprzedaży wyrobów tytoniowych, alkoholowych i paliw. To są legalne produkty w Polsce i ich sprzedaż jest dozwolona. Skoro wiemy, że np. akcyza od produktów tytoniowych wynosi 20 mld zł, to dlaczego z tej akcyzy 20 proc. nie miałoby iść na celowane choroby odtytoniowe, czyli sercowo-naczyniowe czy nowotwory? Z kolei, część akcyzy w przemyśle spirytusowym, na leczenie chorób odalkoholowych m.in. chorób wątroby czy układu krążenia.
EZM: O jakiej skali problemu społeczno-zdrowotnego mówimy mając na myśli cukrzycę?
JG: W dzisiejszym wywiadzie dotykamy kompleksowo tematu cukrzycy. Wiemy doskonale, że jest to temat złożony, ale generalnie cukrzyca typu 1 dotyka ok. 300 tys. osób w Polsce, podczas gdy cukrzyca typu 2, która jest problemem większości pacjentów z tym schorzeniem, dotyka prawie 3 mln osób w Polsce i jest diagnozowana na ogół po 40 r. życia. Dodatkowo co drugi Polak ma nadwagę, a co 4 jest otyły, a to są poważne czynniki ryzyka cukrzycy i wzrostu zachorowalności w kolejnych latach.
EZM: Czy kontrybucja z racji zysków od tzw. niezdrowej żywności pomoże lepiej leczyć pacjentów?
JG: Oczywiście, że tak. Może również zagrozić skali kupowania w Polsce słodyczy, bo nagle będą one o 10 lub 20 proc. droższe, ale czy to źle? Nawet w biednych krajach typu Meksyk, statystyki pokazały, że dzięki temu pomysłowi, nie tylko uniknięto powikłań, zgonów, ale część niezamożnej ludności zrezygnowało ze słodkich napojów na rzecz wody w miejscach, gdzie są oczyszczalnie wody i jest ona ogólnie dostępna. W większości społeczeństw, i tego życzyłbym sobie również w Polsce, woda z kranu po procesie uzdatniania, powinna być możliwa do wypicia. Ponadto, być może, rząd osiagając wpływy finansowe z napojów słodzonych i słodyczy, powinien dotować wodę butelkowaną? Odpowiadając na Pani pytanie, jak najszybciej należy doprowadzić do takiej kontrybucji, biorąc pod uwagę, że Polacy wydają na napoje słodzone ok. 9 mld zł, a na słodycze ok. 13 mld zł - mamy wtedy 2, 3 mld zł dodatkowo na system ochrony zdrowia i to właśnie powinniśmy Polakom uświadomić.
EZM: Dziękuję za rozmowę.
JG: Dziękuję również.
Cykl wywiadów Pacjent ze Świadomością
Pacjent ze Świadomością to jeden z flagowych projektów Instytutu Świadomości mający na celu podnoszenie świadomości u pacjentów i ich rodzin w szerokim zakresie - zarówno medycznym, jak i psychologicznym oraz społecznym. Działania projektu koncentrują się na zwiększaniu rozpoznawalności objawów i świadomości czynników ryzyka chorób cywilizacyjnych i rzadkich, znajomości metod leczenia oraz centrów konsultacji i pomocy, a także budowania odpowiedzialności pacjenta wobec własnego życia i zdrowia, a także tematu komunikacji lekarz-pacjent-system ochrony zdrowia.
Niezwykle ważnym celem projektu jest budowanie partnerstwa pacjentów i lekarzy w procesie terapeutycznym jako współodpowiedzialności za sukces leczenia. Pacjent ze Świadomością to projekt, dzięki któremu pacjenci mogą lepiej zrozumieć swoją chorobę i jej ograniczenia, ale także bardziej je zaakceptować i lepiej nimi zarządzać również przez bardziej świadome do niej podejście.
Z drugiej strony projekt daje szansę lekarzom na poznanie prawdziwych emocji i codziennych problemów pacjenta - choroba przestaje być bezosobowa, przestaje być statystyką, a zyskuje “ludzką” twarz - twarz prawdziwego człowieka oraz w ujęciu systemowym “twarz” organizacji pacjenckich, fundacji oraz organizacji społecznych i towarzystw naukowych działających na rzecz budowania świadomości społecznej wśród pacjentów.
Zapraszamy do współpracy i wspólnego budowania świadomości w przestrzeni publicznej!