Wady strukturalne serca to wady dotyczące zastawek serca i wszystkich jego innych struktur, które to serce tworzą, czyli także przedsionków czy też komór. W odróżnieniu od choroby wieńcowej, gdzie miażdżyca czy choroba wieńcowa dotyczy tętnic wieńcowych, które są położone na zewnątrz serca i potem dopiero wnikają w mięsień to to są wady dotyczące samej budowy serca, która jest zaburzona. To mogą być zarówno wady wrodzone jak i wady nabyte.
Rodzaje wad
- Jakie mamy rodzaje wad strukturalnych serca?
Jak tłumaczy prof. Adam Witkowski, Prezes Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego, wady nabyte to przede wszystkim wady zastawkowe pod postacią niedomykalności którejś z zastawek albo jej zwężenia albo wreszcie kombinacji zwężenia i niedomykalności.
To też mogą być wady przegród, które oddzielają poszczególne jamy serca a więc ubytki w przegrodzie międzyprzedsionkowej, które są co prawda wadami wrodzonymi ale występują u dorosłych bo nie dawały o sobie znaku w dzieciństwie, czy też zostały nie zauważone.
To mogą być też ubytki w przegrodzie międzykomorowej. Wreszcie jedną ze struktur serca jest uszko lewego przedsionka, czyli taka „wypustka” ze ściany lewego przedsionka, która u pacjentów z migotaniem przedsionków jest źródłem zatorowości powodującej udary mózgu.
To nie jest wada, ale zamknięcie tego uszka technikami przezskórnymi powoduje, że przestaje ono być źródłem zatorowości, no i w ten sposób chory jest z jednej strony zabezpieczony przed możliwością wystąpienia udaru mózgu, a z drugiej strony nie musi brać leków przeciwkrzepliwych, które z kolei mimo że są skuteczne w zapobieganiu zatorowości to powodują krwawienia, więc nie są do końca takie przyjazne dla chorego.
Wady zastawkowe
Jedną z dość powszechnych wad strukturalnych są wady zastawek serca. Są to struktury, które składają się z 2 lub 3 płatków, których zdaniem jest przepuszczanie krwi tylko w jednym kierunku tj. z przedsionków do komór lub z komór do tętnic.
Mamy zastawki oddzielające komory serca od wychodzących z nich tętnic, a więc mamy zastawkę aortalną, która jest takim „wentylem” między lewą komorą a aortą i mamy zastawkę płucną, która jest „wentylem” oddzielającym prawą komorę od tętnicy płucnej. I wreszcie mamy zastawki przedsionkowo-komorowe, czyli zastawkę mitralną (dwudzielną), która znajduje się między lewym przedsionkiem a lewą komorą i zastawkę trójdzielną, która składa się z trzech płatków i oddziela prawą komorę od prawego przedsionka.
Wady wrodzone i nabyte
Część wad wrodzonych jest uwarunkowana genetycznie. Także w przypadku, gdy w rodzinie występowały wady wrodzone serca (wws) to statystycznie wzrasta ryzyko urodzenia dziecka z wws. Wady wrodzone serca występują też często jako towarzyszące np. w zespole Downa.
Wady wrodzone wiążą się z rozwojem płodowym i często są już leczone w okresie życia płodowego albo są leczone, jeśli są to poważne wady, zaraz po urodzeniu. I robi się to przy pomocy technik kardiologii interwencyjnej bądź technik kardiochirurgicznych. Wady wrodzone serca u dorosłych się zdarzają, ale nie jest ich tak bardzo dużo. Natomiast jeśli są, to są leczone. Należą do nich m.in. ubytek w przegrodzie międzyprzedsionkowej czy zwężenie zastawki tętnicy płucnej. Tych wad wrodzonych u dorosłych jest jednak zdecydowanie mniej niż wad nabytych!
Na wady nabyte kiedyś wpływała najczęściej tzw. gorączka reumatyczna, czyli coś co obserwujemy już bardzo rzadko ze względu na szczepienia i leczenie antybiotykami. To dotyczyło przede wszystkim zastawki dwudzielnej (mitralnej) i doprowadzało do jej zwężenia a czasami także do niedomykalności. Dotyczyło także zastawki aortalnej.
Obecnie zaczynają dominować wady serca związane ze zwyrodnieniem zastawek z powodu wieku lub infekcyjnego zapalenie wsierdzia (IZW), przeważnie bakteryjnego
Autor:
Ewelina Zych-Myłek
Fundacja Instytut Świadomości w ramach cyklu Pacjent ze Świadomością Kardiologiczną